معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت، در خصوص همکاری مجدد با شرکای خارجی در صورت احیای برجام گفته است: «وقتی زیرساخت‌ها و فرهنگ صنعتی‌مان یکی است، نمی‌توانیم به راحتی آنها را کنار بگذاریم». آیا این اظهار نظر را می توان ارسال سیگنال از منطقی به خودروسازان فرانسوی دانست؟

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت با توجه به زمزمه های توافق مذاکرات وین و احتمال احیای برجام گفت: «همه شرکای خارجی خودروسازی که در گذشته در کشورمان حضور داشته‌اند، برای حضور مجدد در بازار ایران درخواست‌هایی داشته‌ و حتی برخی از آنها راهبرد کلی چند ساله نیز ارائه کرده‌اند».

منوچهر منطقی اظهار داشت: «ایران از گذشته شرکایی در صنعت خودروسازی داشته که در حقیقت، فرهنگ صنعتی ما همان فرهنگ صنعتی شرکا است.وقتی زیرساخت‌ها و فرهنگ صنعتی‌مان یکی است، نمی‌توانیم به راحتی آنها را کنار بگذاریم. همچنین توانمندی‌های ایجاد شده قبلی که حاصل همکاری‌های مشترک است را نمی‌توانیم کنار بگذاریم».

معاون وزیر صمت همچنین تصریح‌کرد: «اگر برجام به نتیجه برسد، مسیر توسعه صنعت خودروسازی کشورمان کوتاه‌تر می‌شود.بنابراین، در صورت اجرایی شدن برجام به‌طور حتم از کمک‌ها و همکاری‌های خارجی استفاده خواهیم کرد و در غیر این صورت، از توان و قابلیت شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی بهره خواهیم گرفت».

بازخوانی سخنان معاون وزیر صمت که عملا سکاندار صنعت خودروی کشور به شمار می آید از برخی جهات می توان حائز اهمیت باشد. به بیان ساده وقتی خبر از ارائه درخواست همکاری و راهبرد چند ساله می شود، می توان آن را به منزله قطعی شدن مذاکرات قلمداد کرد. شرکای خارجی ایران ثابت کرده اند به شدت مراقب سرمایه و بازارخود بوده و هستند و به اصطلاح بدون گدار به آب نمی زنند. ترک سریع ایران و عدم توجه به تعهدات نیز گویا این مساله است.ولی آنچه که از فحوای کلام منطقی می توان برداشت کرد، بازگشت و شاید به نوعی استیلای مجدد فرانسوی ها به صنعت خودروسازی کشور باشد.هر چند خودروسازان انگلیسی و آمریکایی سابقه حضور بیشتری در ایران دارند ولی هنگامی که حرف از زیرساخت ها صنعت خودروسازی می شود،بدون تردید خروس نشان ها،حرف اول را می زنند. معاون وزیر صمت ،منطقی نیز تاکید می کند: «وقتی زیرساخت‌ها و فرهنگ صنعتی‌مان یکی است، نمی‌توانیم به راحتی آنها را کنار بگذاریم».

این یعنی بازهم صنعت خودروسازی کشور باید شاهد حضور پر قدرت و شوکت فرانسوی ها باشد. این در حالی است که طی مدت زمان زیادی که آنها در ایران حضور داشته اند چندان اتفاق خاصی رخ نداده است. یعنی نه آنچنان انتقال تکنولوژی صورت گرفته است و نه توانسته ایم در کنار این همکاری جایگاه مناسبی در بازار جهانی این صنعت داشته باشیم.البته در این خصوص نمی توان خرده چندانی از شرکای فرانسوی گرفت. بیشتر به نظر می رسد نتوانسته و یا نخواسته ایم آنچه که می خواهیم را بگیریم. اما اگر قرار باشد که دوباره شرکای خارجی به ایران بازگردند آیا آلمانی یا حتی ژاپنی ها شرکای بهتری نخواهند بود. هر چند شاید مقیاس و تیراژ تولید برای آنان چندان جذابیت نداشته باشد.اما در عین حال ایران هنوز برخی مزیت های خود از جمله موقیعت جغرافیایی و نیروی کار ارزان و متخصص را حفظ کرده است.با این حال پیش از هر چیز باید توجه داشت که از یک سو در حال حاضر زیرساخت ها صنعت خودروسازی کشور در عمل چینیزاسیون شده است و از سوی دیگر باید دید که نحوه ورود و همکاری آنان به صورت خواهد بود.به عنوان مثال آیا خودروسازی مانند سیتروئن بازهم حاضر است در این سرمایه گذاری های کلان انجام بدهد؟ آیا رقبای چینی اجازه چنین کاری را خواهند داد؟ آیا اصلا تمایلی برای مشارکت در تولید وجود خواهد داشت یا با توجه به سابقه تحریم ها،اینبار ترجیح می دهند که سبک تر وارد بازار خودروی ایران شوند؟ با این حال تا مشخص شدن نتیجه مذاکرات و اعلام رسمی آن معلوم نیست که شراکت ایران با خارجی ها به کدام سمت و سو خواهد رفت.اما نباید فراموش کنیم که در دوران پسابرجام خودروسازان کره ای، ژاپنی، فرانسوی، آلمانی و حتی تایوان و هند به ایران آمدند و می خواستند در ایران با مشارکت تولیدکنندگان داخلی محصولات جدید تولید کنند. اما تحریم ها مانع شد و هم اکنون آواز سازهای چینی به گوش می رسد ولی آنگونه که منطقی تاکید کرده است به نظر می رسد باید پس از احیای برجام در جاده مخصوص منتظر بانگ خروس باشیم. هر چند که وی از کشور خاصی نام نبرده است، اما آدرس های فرهنگی و زیرساختی تولید خودرو ما را به فرانسوی ها می رساند.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار