عقب‌ماندگی و بی‌کفایتی صنعت خودروسازی کشورمان داستانی است تکراری که پرداختن به آن مثنوی هفتاد من خواهد بود. یکی از محصولات این صنعت عقب‌مانده اما سایپا کوییک است که چند سالی است به بازار عرضه شده و به لطف طراحی نسبتاً مناسب، تمایل خریداران به خودروهای کراس و از همه مهم‌تر بازار انحصاری کشور، با استقبال مناسبی مواجه شده است. کوییک اساساً نسخهٔ کراس هاچ‌بک از ساینا است و به‌تازگی نسخه‌های دیگری از آن شامل کوییک R (دورنگ) و کوییک اس (فیس‌لیفت) و کوییک اتوماتیک پلاس هم معرفی شده‌اند تا با تغییراتی جزئی و البته افزایش قیمت چندمیلیونی، تنوعی ظاهری به بازار آشفتهٔ خودرو و سبد محصولات بی‌رمق سایپا ببخشند.

شاید اصلی‌ترین ویژگی مثبت کوییک را بتوان طراحی بیرونی آن دانست. هرچند بخش جلویی کوییک با ساینا مشترک است اما در اینجا مجموعهٔ سپر و جلوپنجره از نو طراحی شده‌اند و دیگر خبری از آن فرم ناپختهٔ ساینا نیست. همچنین داخل چراغ‌های جلو به رنگ دودی درآمده و دی‌لایت‌هایی به کنار مه شکن‌ها اضافه شده که مجموعهٔ این ویژگی‌ها نمای زیباتری را نسبت به ساینا ایجاد کرده‌اند. البته دی‌لایت‌ها به‌عنوان آپشن ارائه می‌شوند و نزدیک به دو میلیون تومان قیمت دارند! علاوه بر این، چند وقتی است رینگ آلومینیومی هم از کوییک ساده حذف شده و این مدل با رینگ‌های فولادی و قالپاق ارائه می‌شود.

طراحی بخش عقبی کوییک با چراغ‌های دوقسمتی و سپر جدید با دو مه شکن در طرفین و محافظ نقره‌ای‌رنگ در قسمت زیرین آن، نسبتاً مناسب است و برای شرکتی مثل سایپا می‌توان به آن نمرهٔ قبولی داد. همچنین طبق رویهٔ جهانی و خودروهایی مثل ساندرو استپ‌وی، سایپا هم در کوییک با روکش‌های پلاستیکی در دهانهٔ گلگیرها و روی رکاب‌ها و همین‌طور ریل‌های روی سقف، سعی در ایجاد نمایی کراس‌اوور مانند داشته است. علاوه بر این، به نظر می‌رسد فاصلهٔ خودرو از زمین هم کمی بیشتر از ساینا باشد. دیگر ویژگی بیرونی قابل‌توجه این ماشین هم دستگیره‌های در موسوم به آسان‌بازشو هستند که نکتهٔ مثبتی تلقی می‌شود اما جنس دستگیرها از پلاستیک بی‌کیفیت است درحالی‌که فاصلهٔ زیاد بین پانل‌های بدنه هم عدم دقت در ساخت و مونتاژ را فریاد میزند.

داستان پلاستیک بی‌کیفیت در داخل خودرو نیز باقدرت جریان دارد و همهٔ قسمت‌های کابین شامل داشبورد، رو دری‌ها و غربیلک فرمان از این مادهٔ خشک ساخته شده‌اند که احساس ناخوشایندی دارد. طراحی داخلی نیز برای خودرویی به‌اصطلاح مدرن حرفی برای گفتن ندارد. برخلاف بیرون، در اینجا هیچ تغییری نسبت به ساینا صورت نگرفته و همان ویژگی‌های نسخهٔ سدان به کوییک هم منتقل شده‌اند. البته در مدل جدید کوییک S، کنسول میانی خودرو بازطراحی شده و با تغییراتی مثل دریچه‌های تهویهٔ دایره‌ای، نمای بهتری پیدا کرده است.

کوییک از تجهیزات و امکانات خودروهای روز دنیا کاملاً بی‌بهره است و لیست تجهیزات آن به موارد پیش‌پاافتاده‌ای مثل پنجره‌ها و آینه‌های برقی، کنترل تهویهٔ دیجیتالی، فرمان هیدرولیک، دو ایربگ، سنسور دنده‌عقب و دماسنج بیرون محدود می‌شود که امروزه جزء بدیهیات خودروهای مدرن هستند. بعلاوه، در کابین کوییک همچنان نشانه‌هایی از پراید دیده می‌شود زیرا قطعاتی مثل دسته‌راهنما، دسته برف‌پاک‌کن و دکمه‌های بالابر پنجره‌ها متعلق به پراید هستند که این برای خودرویی که به‌عنوان محصولی متفاوت و گران‌تر به بازار عرضه می‌شود هرگز جالب نیست.

کیفیت سیستم صوتی کوییک در یک‌کلام افتضاح است و با کمی بالا بردن صدای موسیقی، انواع و اقسام صداهای ناهنجار از بلندگوها به گوش می‌رسد. همچنین فقدان دستهٔ کنترلی سیستم صوتی در پشت فرمان (مثل پژو ۲۰۶) و یا دکمه‌های روی فرمان بشدت احساس می‌شود زیرا برای کنترل‌های ساده‌ای مثل زیاد و کم کردن صدا یا تعویض موسیقی صرفاً باید از دکمه‌های خود ضبط استفاده کرد که در هنگام رانندگی موجب حواس‌پرتی می‌شود. از سوی دیگر اما فضای صندوق بار و همین‌طور فضای پای صندلی‌های عقب برای خودرویی در این کلاس مناسب است و بخاری و تهویه مطبوع عملکرد قابل‌قبولی دارند هرچند که صدای فن تهویه خصوصاً در دورهای بالا بسیار زیاد است.

پس از استارت زدن، اولین نکته‌ای که جلب‌توجه می‌کند صدای بسیار زیاد پیشرانه و ورود آن به کابین است. این مشکل هنگام بالا رفتن دور موتور و رسیدن به حدود ۴ هزار rpm بسیار بدتر و گوش‌خراش می‌شود تا جایی که حس می‌کنید پیشرانه روی صندلی شاگرد نشسته است! از این مشکل که بگذریم، کشش موتور نسبتاً مناسب است هرچند که در آغاز حرکت کمی تنبل احساس می‌شود. ریشه‌های پرایدی کوییک خود را در هنگام رانندگی هم نشان می‌دهند زیرا حس و حال رانندگی و سواری خودرو همان پراید را تداعی می‌کند. علاوه بر این، فرمان علیرغم برخورداری از سامانهٔ هیدرولیک، سفت است و دنده‌ها به‌سختی جا می‌روند که البته مشکل دوم را شاید بتوان به حساب نو بودن خودرو گذاشت و احتمالاً پس از طی چند هزار کیلومتر بهتر خواهد شد. عملکرد ترمزها نسبت به پراید بسیار بهتر شده اما هنوز با حالت ایده‌آل فاصله دارد و ترمزهای عقب همچنان کاسه‌ای هستند.

کوییک از همان پیشرانهٔ ۱.۵ لیتری چهار سیلندر خانوادهٔ تیبا استفاده می‌کند که M15 نام داشته و اساساً نسخهٔ بهبودیافتهٔ همان موتور ۱.۳ لیتری پراید است. این پیشرانهٔ قدیمی که همچنان هشت سوپاپ است، تنها ۸۷ اسب بخار قدرت و ۱۲۸ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند که هرچند نسبت به حجم موتور، اعداد بسیار پایینی هستند و نشان از بازدهی کم پیشرانه دارند اما برای جثهٔ حدود ۱ تنی خودرو کافی به نظر می‌رسد. مزیت اصلی پیشرانهٔ M15 سایپا هزینه‌های نگهداری پایین‌تر آن نسبت به پیشرانه‌های ایران‌خودرو است که این در زمانی که قیمت لوازم‌یدکی سر به فلک کشیده می‌تواند برای خریداران مهم باشد. مصرف سوخت این موتور هم طبق استانداردهای خودروهای ایرانی نسبتاً مناسب است و در هر صد کیلومتر به‌صورت ترکیبی حدود ۷.۵ لیتر بنزین مصرف می‌کند و باک ۴۰ لیتری خودرو هم کفاف این مصرف را می‌دهد.

به‌طورکلی، کوییک را می‌توان خودرویی تأسف‌برانگیز توصیف کرد زیرا سایپا با بیش از نیم قرن سابقه، نهایتاً به این محصول رسیده که نه کیفیت دارد، نه از پیشرانهٔ مدرنی برخوردار است و نه هیچ بویی از تجهیزات و ویژگی‌های خودروهای مدرن بُرده است. علاوه بر این، وقتی قیمت کارخانه‌ای ۱۳۰ میلیون تومانی را هم به این ترکیب اضافه کنیم، بیشتر تأسف می‌خوریم که شرکتی با این سابقه، چنین خودرویی را با چنین قیمتی به خریداران بازار انحصاری تحمیل می‌کند. سایپا کوییک آینهٔ تمام نمای عقب‌ماندگی صنعت خودروسازی کشورمان است که سال‌ها است صرفاً با حربهٔ انحصار بازار توانسته به فعالیت خود ادامه دهد. البته شاید کوییک نکات مثبتی هم داشته باشد اما قیمت گزاف آن، همین ویژگی‌های مثبت کمرنگ را هم از نظر محو می‌کند.

مشخصات فنی کوییک