رونمایی تکلیفی، اجباری و شتاب‌زده محصول جدید ایران خودرو بار دیگر نشان داد که هر چه زودتر باید دست دولت در خودروسازی کوتاه شود. در واقع، ری را؛ لزوم تعیین تکلیف مالکیت سایپا و ایران خودرو را بیش از پیش یادآوری می کند.

به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، حضور سرزده و رو نمایی از ری را ایران خودرو توسط وزیر صمت، هر چند یک خبر ناب برای رسانه های خودرویی و علاقه‌مندان به این حوزه محسوب می شود، اما این یک روی سکه است؛ سکه ای که به ضرورت های شغلی و جایگاه وزارت، ضروری تشخیص داده شد و در آسمان جاده مخصوص چرخید. روی دیگر این سکه رونمایی هنگامی بود که به هیچ وجه برای آبی پوشان جاده مخصوص خوشایند نبود، چراکه از یک سو، این محصول به مرحله ای نرسیده است که بتوان برنامه های تبلیغاتی، معرفی و بازارسازی آن را آغاز کرد و از سوی دیگر، معرفی نابه‌هنگام ری را تمام جذابیت های یک محصول را از بین می برد. به بیان ساده، اکنون ایران خودرو در زمان عرضه این خودرو به بازار غیر از قیمت و میزان تولید چه چیزی می خواهد بگوید؟ یا چه نکته پنهان و ناگفته ای مانده است که رسانه های خودرویی در پی انتشار آن باشند؟ ایران خودرو با برنامه های معرفی ری را، که روی دستش مانده است، چه می خواهد کند؟

این ماجرا از دریچه دیگری نیز قابل دیدن است؛ دریچه ای که به یکشنبه ۵ تیرماه و حضور غافلگیرانه اسب بخار در مرکز تحقیقات ایران خودرو باز می شود. در آن روز از یک سو، تمام آبی پوشان حاضر در آن مرکز با بهت و حیرت سعی در توضیح فرایند و معرفی محصول داشتند و از سوی دیگر، حیرت زده از این که چرا این محصول ویژه باید این گونه و در این وضعیت معرفی شود بودند. البته این داستان را باید از پنجره طبقه دهم ساختمان خیابان سمیه نیز نگاه کرد. وزیری که به رغم تلاش هایی که کرده با سایه استیضاح مجلس مواجه شده است. در این میان، وزیر صمت معتقد است کارهای زیرساختی زیادی انجام داده است. با ارائه آمار و ارقام سعی در بیان این دستاوردها دارد، اما به رغم این که خودرو سهم کمی در حوزه تحت مدیریت وی دارد، بیش تر آمارهایی که ارائه شده بیش تر در حوزه خودروست، چراکه این صنعت برای مردم از اهمیت بالایی برخوردار است.

پس طبیعی است که فاطمی امین نیز برای این که بتواند دستاوردهای قابل اهمیت و مهم خود را بیان کند تکیه ویژه ای به این صنعت داشته باشد؛ این که در چند نشست خبری و تلویزیونی و در جمع خبرنگاران، وی به بیان عملکرد خودروسازی اعم از افزایش تولید، کاهش خودروهای ناقص، از سرگیری واردات و تأکید بر کاهش قیمت خودرو پرداخته، گواهی بر این مدعاست. بنابراین با این دیدگاه، حضور سرزده و رونمایی از محصولی جدید اما در زمانی نامناسب از نظر خودروساز، برای وی امری عادی و ضروری است. یعنی وقتی از بالا به مسئله نگاه کنی معرفی این محصول، یک نمره قابل قبول در کارنامه وی به شمار می رود. آدرس دقیق است که می تواند به روشنی محل آن را به منتقدان نشان بدهد، اما روی دیگر این سکه چیست؟

کاسه کوزه های ایران خودرو که به هم خورده است؛ یکی از نشانه های آن، برگزاری یک نشست خبری ساده و جمع و جور برای جلوگیری از اعتراض رسانه های خودرویی است، اما اگر این خودروساز تحت مدیریت و حاکمیت نظام حکمرانی نبود، وزیر صمت نمی توانست به راحتی وارد این شرکت شود و به عنوان یک بخش از حوزه زیر دستش، حکم به رونمایی این محصول بدهد. در واقع، آن چه در این میان بیش از پیش ضروری به نظر می رسد، تعیین تکلیف مدیریت و سهام و مالکیت دو خودروساز بزرگ است. به بیان دیگر، این جا فرقی میان نارنجی پوشان و آبی پوشان جاده مخصوص وجود ندارد. این اتفاق ممکن بود برای سایپا با همین کیفیت نیز رخ بدهد، چراکه در این نوع از مدیریت ضرورت های سیاسی همواره بر ضرورت ها و باید نبایدهای اقتصادی ارجحیت دارد. یعنی یک مدیر اقتصادی بخش خصوصی براساس مکانیزم های اقتصادی به حوزه کاری خود نگاه می کند و فعالیت ها را براساس منافع مجموعه خود برنامه ریزی می کند، اما برخلاف آن ها با غلبه دیدگاه سیاسی بر امور، هر چه هست در خدمت سیاست های نحوه بازی بازیگران آن تنظیم می شود. در واقع، در ماجرای مذکور، ری را تبدیل به یک ابزار اقتصادی در خدمت سیاست شده است. سیاستی که می تواند آینده ری را را تحت الشعاع قرار بدهد. به بیان ساده، این جا نیز اقتصاد به سیاست سوبسید داده و به نظر می رسد تا عنان اختیار این خودروسازان دست دولت باشد، آش همان آش و کاسه همان کاسه خواهد بود.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار